Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου 2011

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ Π.Δ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

του σ. Χρήστου Ρέππα
  
   Το σχέδιο Π.Δ για τη Διοίκηση του νέου σχολείου  που παρουσιάζει το Υπουργείο Παιδείας  είναι ενταγμένο στη συνολική πολιτική, εκπαιδευτική και ευρύτερη, της κυβέρνησης και αποτελεί προσπάθεια εξειδίκευσης της στη διοίκηση της εκπαίδευσης. Πρόκειται για έναν παροξυσμό αυταρχισμού , αντιδημοκρατικότητας και απαξίωσης του όποιου υπολείμματος εργασιακού δικαιώματος που δεν έχει ιστορικό του ανάλογο σε τίποτε άλλο,  παρά μόνο στα Π.Δ της χούντας. Το λεγόμενο νέο σχολείο που προπαγανδίζει εδώ και χρόνια η ηγεσία του ΥΠΔΜΘ δεν είναι  παρά το σχολείο που υπηρετεί το καπιταλιστικό κέρδος , υποτάσσει τα πάντα στη λογική του και την αύξησή του , το ανάγει σε απόλυτη αξία και σκοπό της ζωής. Ένα τέτοιο σχολείο στη λειτουργία του και τη φυσιογνωμία του δεν μπορεί να έχει αποτυπωμένα όλα τα παρακμιακά και αντικοινωνικά στοιχεία της κοινωνίας που υπηρετεί.
      Το νέο σχέδιο Π.Δ για τη διοίκηση της εκπαίδευσης σφραγίζεται από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική στην πιο αντιδραστική της εκδοχή και από την προσπάθεια υλοποίησης του αποκεντρωμένου καλλικρατικού κράτους στην εκπαίδευση. Σχολείο φθηνό, αυταρχικό , αντιδημοκρατικό και υποταγμένο στις απαιτήσεις της αγοράς.
      Αυτό το σχολείο χτίζεται πάνω στη βαθιά απαξίωση όλων των πλευρών και παραγόντων της εκπαιδευτικής διαδικασίας εκπαιδευτικών , μαθητών , γονιών. Θέλει εκπαιδευτικούς απόλυτα απαξιωμένους στον παιδαγωγικό τους ρόλο, ισοπεδωμένους ως προς την εργασιακή τους αξιοπρέπεια , απλά αντικείμενα των εντολών της διοίκησης χωρίς δικαιώματα και καταδικασμένους  ως εργαζόμενους  στη φτώχεια,  να παλεύουν μέσα σε συνθήκες διάλυσης της δημόσιας εκπαίδευσης, χωρίς πλέον να έχουν ούτε τα στοιχειώδη (π.χ βιβλία). Το νέο σχέδιο Π.Δ προσπαθεί να τους μετατρέψει σ’  άβουλους και υποταγμένους υπαλληλάκους της κρατικής εκπαιδευτικής πολιτικής και της κυρίαρχης ιδεολογίας.  Άβουλους υπαλληλάκους  που θα μεταδίδουν το πνεύμα της υποταγής  στους μαθητές τους και θα τους προετοιμάζουν για να αποδεχτούν ως φυσικό και αιώνιο γεγονός την εκμετάλλευση , τη φτώχεια , την ανεργία καθώς και όλα τ’ άλλα «αγαθά» της αγοραίας καπιταλιστικής κοινωνίας.    
     Γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα μοντέλο διοίκησης που εξαλείφει κάθε στοιχείο εργασιακής δημοκρατίας μέσα στο σχολείο , και να φτιαχτεί ένα σχολείο εργασιακό κάτεργο στο οποίο δεν θα υπάρχει λόγος και φωνή διαφορετική απ’ αυτή του κράτους και της αγοράς. Το μοντέλο διοίκησης που προτείνεται έχει δύο βάθρα για να στηριχτεί: την οικονομική εξαθλίωση των εκπαιδευτικών και τη διοικητική τρομοκρατία, η οποία εμφανίζεται  με όλο και πιο απεχθείς και φασίζουσες μορφές (βλ. εγκύκλιο για την απαγόρευση των πολιτικών συζητήσεων στα σχολεία και την ενεργοποίησή της από τη Διεύθυνση Δ.Ε Πειραιά) Το Π.Δ για τη διοίκηση του σχολείου έχει την προϊστορία του.     
     Το ΠΑΣΟΚ , παρά τη λαϊκίστικη κοινωνική δημαγωγία, του πρωταγωνίστησε στην προσπάθεια ανατροπής των εργασιακών δικαιωμάτων των εκπαιδευτικών και την απαξίωση της δημοκρατίας στο σχολείο. Οι όποιες μεταρρυθμίσεις  πραγματοποίησε στην πρώτη περίοδο της εξουσίας του δεν έφεραν καμιά ουσιαστική δημοκρατία στο σχολείο. Εφάρμοσε μοντέλα τεχνοκρατικής διοίκησης μέσα από τα οποία προσπάθησε να παγιδεύσει τα αιτήματα των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης , να εκμαυλίσει το περιεχόμενό τους και να τα μετατρέψει σε στηρίγματα του επιχειρούμενου αστικού εκσυγχρονισμού της δεκαετίας του 80 στην εκπαίδευση. Η αποτυχία της σοσιαλδημοκρατικής του πολιτικής πυροδότησε τις συντηρητικές τάσεις και την άνοδο του νεοσυντηρητικού – νεοφιλελευθέρου ρεύματος  στην ελληνική κοινωνία και εκπαίδευση. Με τη δημιουργία και την προσπάθεια εφαρμογής των Π.Δ του ν.1566/85 εγκαινίασε την προσπάθεια να πνιγεί η εργασιακή δημοκρατία στο σχολείο να υποταχτεί ο παιδαγωγικός ρόλος του εκπαιδευτικού στο πλαίσιο της δημοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας , να δημιουργηθεί ο εκπαιδευτικός που απαρέγκλιτα ακολουθεί το μοντέλο της κρατικής διδακτικής και άβουλα τις επιταγές της διοίκησης. Η αποτυχία της εφαρμογής των Π.Δ του 1566/85 έδωσε τη σκυτάλη στον Κοντογιαννόπουλο και τον Σουφλιά να προχωρήσουν σε ανάλογα εγχειρήματα και η ανατροπή της κυβέρνησής τους επανάφερε και πάλι τη σκυτάλη για ανάλογες επιλογές στο νεοφιλελεύθερο – σημιτικό  ΠΑ.ΣΟ.Κ. Τα Π.Δ της εποχής Αρσένη και όλο το εγχείρημα της λεγόμενης μεταρρύθμισής του επιχείρησαν και πάλι τη βαθιά απαξίωση του εκπαιδευτικού (εργασιακή και παιδαγωγική) Παρά τη μεγάλη αύξηση της ελαστικής εργασίας στην εκπαίδευση το εκσυγχρονιστικό – νεοφιλελεύθερο όραμα  για ένα σχολείο απόλυτα υποταγμένο στις απαιτήσεις της αγοράς δεν επιτεύχθηκε, τουλάχιστον στο βαθμό που θα επιθυμούσε η εκσυγχρονιστική εξουσία της εποχής.
      Η σημερινή εκπαιδευτική πολιτική της κυβέρνησης Παπανδρέου προσπαθεί να πιάσει το νήμα όλων των προηγούμενων νεοφιλελευθέρων – νεοσυντηρητικών εγχειρημάτων των δεκαετιών του 90 και 2000 και να πάρει τη ρεβάνς  για την αποτυχία τους. Μια ρεβάνς που στοχεύει στην ολοκληρωτική διάλυση της δημόσιας παιδείας και τη δημιουργία ακραίων συνθηκών εργασιακής γαλέρας στα σχολεία. Μια προσπάθεια οπισθοδρόμησης και σκοταδισμού που ακριβώς εξαιτίας αυτού του προσανατολισμού της έχει ως φυσικό της σύμμαχο την παραδοσιακή δεξιά και , κυρίως, την ακροδεξιά. Απηχεί τη σκοταδιστική και αντιδημοκρατική τους λογική.

      Η διάλυση των εργασιακών σχέσεων μαζί  με την οικονομική εξαθλίωση των εκπαιδευτικών είναι βασικός πολιτικός στόχος της κυβέρνησης. Το σχέδιο Π.Δ προχωρά την υλοποίηση αυτού του στόχου. Στο σημείο αυτό ο διοικητικός αυταρχισμός φτάνει στο αποκορύφωμά του. Με τη δαμόκλειο σπάθη του πειθαρχικού οι εκπαιδευτικοί εξαναγκάζονται να εργαστούν και πέραν του οκταώρου. Στο άρθρο 18 (παρ.1-2) προβλέπονται δύο εξαιρετικά αυταρχικά μέτρα

«Οι συνεδριάσεις της συνέλευσης των διδασκόντων και οι ενημερωτικές συναντήσεις μεταξύ εκπαιδευτικών και ασκούντων τη γονική μέριμνα των μαθητών  πραγματοποιούνται τις ώρες μεταξύ 17:30 μ.μ. έως και 20:30 μ.μ..  Στις σχολικές μονάδες με κύρια απογευματινή λειτουργία οι δραστηριότητες του πρώτου εδαφίου πραγματοποιούνται τις ώρες μεταξύ 09:30 π.μ. έως και 12:30 μ.μ.. Η παρουσία των εκπαιδευτικών στις ανωτέρω δραστηριότητες είναι υποχρεωτική. Η αδικαιολόγητη απουσία των εκπαιδευτικών και η διενέργεια των ανωτέρω δραστηριοτήτων εντός του διδακτικού ωραρίου της σχολικής μονάδας συνιστούν πειθαρχικά παραπτώματα.»

« Σε περίπτωση απουσίας εκπαιδευτικού η αναπλήρωση στα διδακτικά του καθήκοντα γίνεται με εντολή του διευθυντή από εκπαιδευτικό της ίδιας σχολικής μονάδας, κατά προτίμηση της ίδιας ή συναφούς ειδικότητας, που έχει κενό στο ημερήσιο διδακτικό ωράριο εργασίας του. Η άρνηση συμμόρφωσης στο ανωτέρω εκπαιδευτικό καθήκον συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα»

   Δεν είναι μόνο η θεσμοθέτηση συνθηκών εργασιακής βαρβαρότητας αλλά και η προσπάθεια του Υπουργείου να εξοικονομήσει ώρες και προσωπικό ώστε να κλείσει ακόμη  περισσότερα σχολεία , όπως έκανε και πέρσι με το σχέδιο συγχωνεύσεων σχολικών μονάδων. Με τις πρόσφατες κυβερνητικές επιλογές και ο εκπαιδευτικός μετατρέπεται σε κρατικό υπάλληλο που σημαίνει ότι η οργανική του θέση δεν είναι πια στο συγκεκριμένο σχολείο που του είχε δοθεί αλλά γενικά στο κράτος. Αυτό δίνει τη δυνατότητα μεγάλων και συνεχόμενων μετακινήσεων , μετατρέπεται σε κατεξοχήν εργαζόμενο λάστιχο που μπορεί να συμπληρώνει ώρες από σχολείο σε σχολείο ή να μετακινείται και εκτός νομού ανάλογα με τις ανάγκες σε διδακτικό προσωπικό που κανονικά θα έπρεπε να καλύπτεται με διορισμούς μόνιμου προσωπικού. Η πρόσφατη εγκύκλιος του Υ.Π.Δ.Μ.Θ  για το πλεονάζον διδακτικό προσωπικό ακριβώς αυτό το δρόμο για εργασιακή περιπλάνηση και καταστροφή της σταθερής και μόνιμης εργασίας στην εκπαίδευση.  
    Ο Σύλλογος Διδασκόντων ουσιαστικά καταργείται από συλλογικό όργανο διοίκησης και αποφάσεων στο σχολείο.  Στο σημείο αυτό έχει σημασία να προσέξουμε και τη γλωσσική αλλαγή που υιοθετείται στο κείμενο και που ασφαλώς δεν είναι μόνο γλωσσική αλλά αντανακλά τη νέα θεσμική πραγματικότητα που επιδιώκεται να διαμορφωθεί. Αντί του όρου Σύλλογος Διδασκόντων υιοθετείται ο όρος Συνέλευση των Διδασκόντων , μια απλή δηλ. συγκέντρωση των διδασκόντων χωρίς κανένα αποφασιστικό χαρακτήρα και καμιά δύναμη απέναντι στην εξουσία του διευθυντή. Η συνέλευση αυτή δεν είναι όργανο διοίκησης του σχολείου. Μπορεί να συμβάλλει στην υλοποίηση των κατευθύνσεων της εθνικής εκπαιδευτικής πολιτικής, δηλ. της κρατικής αστικής πολιτικής, να διαπιστώνει και ν΄ αξιολογεί τις σχολικές ανάγκες , ν αποφασίζει για θέματα φοίτησης , να εισηγείται για το είδος της ενδοσχολικής επιμόρφωσης που θα ακολουθηθεί από τη συγκεκριμένη σχολική μονάδα ,  κατανέμει τα μέλη  του σε ομάδες , από τις πέντε αρμοδιότητες που έχει η Συνέλευση των Διδασκόντων μόνο η μία είναι αποφασιστική κι αυτή γιατί δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Στην ουσία η Συνέλευση των Διδασκόντων είναι αποψιλωμένη από αποφασιστικές αρμοδιότητες.
    Μετά τη λήξη της συνέλευσης και πάλι τα μέλη της μετατρέπονται σε εξατομικευμένες οντότητες και απλά αντικείμενα των εντολών της διοίκησης. Υιοθετείται το μοντέλο της μονοπρόσωπης συγκεντρωτικής διεύθυνσης  με διευθυντές που θα λειτουργήσουν ως ιμάντες όχι μόνο της διοίκησης και του Υπουργείου αλλά και της αγοράς και των επιχειρηματικών συμφερόντων που θα διαβαίνουν την πόρτα του σχολείου μπροστά στη φτώχεια , την αδυναμία αντιμετώπισης στοιχειωδών αναγκών. Έτσι ο διευθυντής είναι εκτός από διοικητικός προϊστάμενος είναι και οικονομικός μάνατζερ που θα εξασφαλίζει τη χρηματοδότηση του σχολείου μέσω του δρόμου της ιδιωτικής αγοράς. Θα πρέπει να εξασφαλίσει χορηγούς για το σχολείο , να βρει χρήματα από τους γονείς  και να τους πείσει ότι θα πρέπει πληρώσουν για την εκπαίδευση των παιδιών τους  μιας και «αγκύλωση» της δημόσιας και δωρεάν αφού συστηματικά υπονομεύτηκε τα περασμένα χρόνια μέσα από την υποχρηματοδότηση και τη μιντιακή συκοφάντηση ήρθε τώρα να πάει περίπατο οριστικό. Η κατάσταση που σήμερα έχει διαμορφωθεί με την υποχρηματοδότηση της εκπαίδευσης δημιουργεί σοβαρές προϋποθέσεις για να εξωθηθούν τα πράγματα προς την ιδιωτικοποίηση της λειτουργίας των σχολείων.
     Ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας σύμφωνα με το σχέδιο  Π.Δ «είναι ο διοικητικός και πειθαρχικός προϊστάμενος», εισηγείται «στο αρμόδιο όργανο την ανάθεση υποχρεωτικών υπερωριών στους εκπαιδευτικούς», και ευθύνεται «για την κατάρτισης της Έκθεσης Αξιολόγησης της σχολικής Μονάδας». Οπλίζεται με τις εξουσίες των προϊσταμένων Γραφείων Εκπαίδευσης και καλείται να λειτουργήσει κατασταλτικά , υλοποιώντας τα κυβερνητικά σχέδια για διάλυση των εργασιακών σχέσεων και της δημόσιας παιδείας. Ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας επίσης  « δεν ασκεί , κατ’ αρχήν διδακτικά καθήκοντα» Αποκόπτεται έτσι εντελώς από το εκπαιδευτικό έργο , χάνει δηλ. την επαφή με την κυριότερη πλευρά της διαδικασίας που διοικεί. Έτσι αποξενώνεται ακόμα περισσότερο από το υπόλοιπο εκπαιδευτικό σώμα και γραφειοκρατικοποιείται. 
     Το σχέδιο Π.Δ για τη διοίκηση της εκπαίδευσης  είναι ένα σημαντικό κομμάτι από παζλ των μικρών και μεγάλων εγκλημάτων που καθημερινά διαπράττει η κυβέρνηση ενάντια στη δημόσια εκπαίδευση. Ενός παζλ που περιλαμβάνει την εμπορευματοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης, όπως εκφράζεται με τον πρόσφατο Νόμο – Πλαίσιο για τα Α.Ε.Ι , την προσπάθεια να καταργηθεί η δωρεάν διανομή σχολικού βιβλίου , την εξάπλωση της μαύρης εργασία στην εκπαίδευση , την καλλικρατική αποκέντρωση που θα φορτώσει σιγά – σιγά τα βάρη λειτουργίας των σχολείων  στους γονείς και τους δημότες. Ένα ολόκληρο πλαίσιο ιστορικών κοινωνικών κατακτήσεων πάει να γκρεμιστεί εν μία νυκτί με ύπουλο τρόπο. Αυτό ακριβώς είναι το έργο της σημερινής κυβέρνησης. Και αυτό προϋποθέτει αυταρχισμό , διοικητική καταστολή , πνίξιμο της δημοκρατίας και της παιδαγωγικής ελευθερίας στους χώρους της εκπαίδευσης. Το διοικητικό μοντέλο είναι καθρέπτης των στόχων που προωθούνται για το εκπαιδευτικό σύστημα σε γενικότερο επίπεδο.           
     Το παπανδρεικό ολοκληρωτικό μόρφωμα δίνει σήμερα ένα λυσσαλέο αγώνα εναντίον του κόσμου της εργασίας. Αγώνα με πρωτοφανή ταξικό μίσος για τον λαό  και με απόλυτη προσήλωση στα συμφέροντα του κεφαλαίου , κυρίως στην εγχώρια και διεθνή τοκογλυφία. Είναι αδίστακτο, ανάλγητο  και απόλυτα αποφασισμένο να σπρώξει στο γκρεμό τον κόσμο της εργασίας και της εκπαίδευσης , αφαιρώντας του και το τελευταίο υπόλειμμα κοινωνικής κατάκτησης. Σπέρνει την εξαθλίωση και τη φτώχεια , κυβερνά, όντας μειοψηφία, με το φόβο, το ψέμα και τον πολιτικό εκβιασμό. Στο χώρο της εκπαίδευσης στοχεύει στην ολοκληρωτική διάλυση της δημόσιας παιδείας , τη λειτουργία της οποίας θεωρεί εμπόδιο για την καπιταλιστική κερδοφορία. Η νεοφιλελεύθερη εγκληματική πολιτική του δεν έχει κανένα φραγμό, ηθικό ή πολιτικό, και σταματά εκεί που θα του βάλει φραγμό ο ίδιος ο κόσμος της εργασίας. Αυτό είναι και το μεγάλο ζητούμενο για μας σήμερα.                                                                                                

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου